به گزارش آتی کاوان پارس، چگونه خودمان در منزل چکاپ شخصی انجام دهیم؟ آزمایش چکاپ کامل بدن چه آزمایشی است؟ آزمایش چکاپ کامل خانم ها و آقایان شامل چه مواردی است؟
چکاپ شخصی
هر شخصی می تواند با آنالیز اندام بدن و علائم مشاهده در آن (چکاپ شخصی) ،به خود و پزشکان در تشخیص سریع تر بیماری ها کمک کند.
- شما می توانید با نگاه کردن به خود (هر چند وقت یکبار) هرگونه علائم ظاهری در پوست، دست ها و پاهای خود را متوجه شوید. اگر تغییر شدیدی در آن ها متوجه شدید به پزشک خود مراجعه کنید.
- به تغییرات رنگ ادرار خود توجه کنید. شاید بتواند در تشخیص زود هنگام بیماری کمک شایانی به شما کند.
- هر چند وقت یکبار فشار خود را چک کنید تا از تغییرات آن با خبر شوید.
- افزایش وزن، بی تحرکی، سیگارکشیدن و … می تواند در سلامت قلب و عروق شما تاثیر گذار باشد. اگر فردی هستید که اهل ورزش کردن و فعالیت های فیزیکی نیستید برای مراقبت از سلامت خود در دوره های تعیینی به پزشک متخصص قلب مراجعه کنید.
- با مشاهده هرگونه خواب رفتگی پا و اعضای بدن، ریزش ناگهانی مو و دیگر علائم مشهود در بدن خود در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.
آزمایش چکاپ کامل بدن
با آزمایش چکاپ کامل بدن امکان تشخیص سلامتی و زودرس بسکمک از بیماریها امکان پذیر می شود. تشخیص زودرس بیماریها به علت میسر ساختن درمان موثرتر ، کاهش عوارض بیماریها و نیز کاهش هزینه های درمانی امروزه در علم پزشکی مورد توجه فراوان قرار گرفته است. در چکاپ کامل بدن با شناسایی عوامل خطر ساز مانند افزایش کلسترول و قند خون می توان از ابتلا به بیماریهای قلبی یا پیشرفت آنها جلو گیری کرد.
فهرست کلی آزمایشهایی که در چکاپ کامل انجام می شوند
- آزمایشهای غربالگری کلسترول
برای آنالیزی کلسترول، LDL ،HDL، تری گلیسرید از آزمایش غربالگری استفاده می شود. افزایش کلسترول خون با افزایش خطر سکته های قلبی و مغزی همراه است. بنابراین اطمینان از طبیعی بودن میزان کلسترول خون به خصوص برای افراد بالای ۵۰ سال ضروری است.
- آزمایشهای آنالیز سلامت کبد
تشخیص میزان بیلیروبین، پروتئین، آلبومین، آنزیم های کبدی،HBs Ag،HBs Ab ،GGT
- شمارش کامل سلولهای خون
شمارش کامل سلول های خونی یا CBC نیز انجام می شود. با شمارش کامل سلولهای خون انواع کم خونی ها مانند کم خونی فقر آهن و تالاسمی ها را می توان شناسایی کرد و از به وقوع آمدن سرطان هایی مانند سرطان خون جلوگیری کرد.
- آزمایش های آنالیز عملکرد تیروئید و دیابت
میزان قند ناشتا، هموگلوبین A1c ،T4 ،TSH ،T3 در آنالیز عملکرد تیروئید تاثیر گذار است.
- آزمایش های آنالیز سلامت کلیه و مجاری ادراری
آزمایش های اوره، کراتینین، eGFR، آنالیز ادرار و کشت ادرار نشان دهنده سلامت کلیه و مجاری اداری هستند. بیماریهای کلیوی در بسکمک از موارد بدون علائم خاص بالینی پیشرفت می کنند .آنالیز آزمایشگاهی عملکرد کلیه ها تشخیص بیماری هایی همچون سرطان کلیه در مراحل ابتدایی تر را میسر می سازد.
- آزمایش مدفوع و خون مخفی
آزمایش خون مخفی مدفوع (FOBT) در تشخیص پولیپ های گوارشی و سرطان روده ارزش ویژه ای دارد. با سنجش میزان آنزیم های کبدی، آلبومین خون و… می توان سلامت کلی کبد و عملکرد آن را آنالیز کرد.
زنان بخوانند
آزمایش چکاپ کامل بدن (مخصوص خانم ها)
ماموگرافی و معاینه سینه
سرطان سینه شایع ترین سرطان در میان خانم ها به شمار می آید. هر چه زودتر متوجه این سرطان شوید ، شانس بیشتری برای درمان خواهید داشت چرا که در مراحل اولیه ، احتمال انتقال آن به غدد لنفاوی، شش ها، مغز و … کمتر است. در سنین ۲۰ تا ۴۰ سالگی باید هر یک تا سه سال سینه های تان توسط متخصص زنان معاینه کلینیکی شود. بعد از ۴۰ سالگی نیز این معاینه باید هر سال انجام شود. در این تست، پزشک با لمس انگشتان خود سعی می کند توده ها یا هر بر آمدگی غیر عادی را در سینه تشخیص دهد. البته خانم ها خود نیز می توانند در منزل با آنالیز شکل ظاهری سینه های خود (چکاپ شخصی) هر گونه تغییرات رخ داده را با پزشک خود در میان بگذارند.
انجام تست پاپ اسمیر (سلامتی جنسی)
با انجام تست پاپ اسمیر در فواصل منظم می توان به راحتی سلول های غیر عادی دهانه رحم را شناسایی و با برداشتن آن ها از ابتلا به سرطان دهانه رحم پیشگیری کرد. دهانه رحم یا سرویکس یک معبر باریک بین رحم و واژن است. علت اصلی سرطان دهانه رحم نیز ویروس زگیل تناسلی یا همان ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) شناخته شده است. از ۳۰ سالگی باید هر پنج سال یک بار همراه پاپ اسمیر، تست تشخیصی ویروس HPV را نیز انجام دهید. برای ایم منظور پزشک پس از قرار دادن اسپکولوم داخل واژن با استفاده از وسیله کوچکی از سلول های دهانه رحم نمونه برداری می کند و آن را برای آزمایشگاه می فرستد تا هر گونه تغییر سلولی منجر شونده به سرطان تعیین شود.
سنجش تراکم استخوان
خانم ها با ورود به سن یائسگی و کاهش ترشح هورمون ها در خطر پوکی استخوان قرار می گیرند. کاهش تراکم استخوان باعث می شود فرد با کوچک ترین ضربه، زمین خوردن یا حتی یک عطسه شدید دچار شکستگی استخوان شود! خبر خوب اینکه پوکی استخوان قابل پیش گیری و قابل درمان است. خانم ها از ۶۵ سالگی باید حداقل یک بار سنجش تراکم استخوان را انجام دهند.
کولونوسکوپی و سیگموئیدوسکوپی
سرطان روده بزرگ بعد از سرطان سینه یکی از شایع ترین سرطان ها میان زنان به حساب می آید. اغلب سرطان های روده بزرگ از پولیپ (توده های غیر طبیعی در لایه داخلی روده بزرگ) ایجاد می شوند. یکی از راه های معمول برای تشخیص پولیپ استفاده از کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی است. همه خانم ها باید از ۵۰ سالگی یک بار سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی انجام دهند. اگر نتیجه سیگموئیدوسکوپی طبیعی بود باید هر پنج تا ۱۰ سال تکرار شود.
مردان بخوانند
آزمایش چکاپ کامل بدن مردانه
به طور کلی آقایان کمتر از خانم ها به سلامت شان اهمیت می دهند و معمولاً زمانی به پزشک مراجعه می کنند که تحمل درد برایشان غیر ممکن است.
آزمایش سرطان معده
براساس آمار سرطان معده در مردان ایرانی مانند دیگر نقاط دنیا رتبه اول را به خود اختصاص داده است. متاسفانه این نوع سرطان بسیار دیر تشخیص داده می شود؛ یعنی زمانی که کار از کار گذشته است. به همین خاطر میزان زنده ماندن بیش از ۵ سال از زمان تشخیص سرطان حدود ۱۵ درصد است. بنابراین همه آقایان با بروز کوچکترین علائمی مثل کاهش اشتها، کاهش وزن، درد معده، سوءهاضمه، احساس پری معده حتی پس از خوردن مقادیر کم غذا، تهوع و استفراغ و مدفوع سیاه باید به پزشک مراجعه کنند تا به کمک آندوسکوپی و ام آر آی از شرایط سلامت سیستم گوارش شان با خبر شوند.
آزمایش سرطان پروستات
سرطان پروستات یکی از سرطان های شایع میان تمام مردان دنیاست که مانند خیلی از سرطان های دیگر علت شناخته شده ای برای آن وجود ندارد ولی عوامل محیطی به شدت بر روی آن تاثیرگذار است بنابراین آقایان باید از سنین ۴۵ تا ۵۰ سالگی سالی یک بار چکاپ شوند. در این آزمایش با معاینه انگشتی می توان بزرگی غیر سرطانی پروستات را تشخیص داد و در صورت مشکوک بودن و بروز علائمی مثل درد مداوم قسمت پایین کمر، سوزش و تکرر ادرار، جای شدن ضعیف و بی اختیار ادرار، ناتوانی در ادرار کردن، جریان منقطع و ضعیف ادرار، وجود خون در ادرار، خروج مایع منی همراه با درد و آزمون PSA یا همان آنتی ژن اختصاصی پروستات سرطان پروستات ردیابی خواهد شد.
آزمایش سرطان مثانه
سرطان مثانه یکی از علت های شایع مرگ و میر در دنیا محسوب می شود که شیوع آن در آقایان بیشتر از خانم هاست. به طور کلی هر مردی که سیگاری است یا قبلاً سیگار می کشیده (سیگاری ها ۲ تا ۴ برابر بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به سرطان مثانه قرار دارند باید پس از ۵۰ سالگی، به طور دوره ای، آزمون ادرار بدهد تا وجود یا عدم وجود خون در ادرار (یکی از مهمترین علائم سرطان مثانه) او تعیین شود. همچنین یکی از کلیدهای تشخیصی در این نوع سرطان، تغییر رنگ ادرار (قهوه ای مایل به قرمز) است. به همین دلیل مردان بالای ۴۰ سال هر روز باید رنگ ادرار خود را کنترل و در صورت تغییر رنگ ماندگار ادرار به ارولوژیست مراجعه کنند.
معاینه های دوره ای ضروری برای سنین بالا
بعد از سن ۴۵ تا ۵۰ سالگی انجام این چند چکاپ بدن برای خانم ها و آقایان ضروری است
- چکاپ کلی برای آنالیز سلامت بدن به کمک آزمایش خون یا همان CBC به منظور تشخیص برخی از بیماری ها مثل کم خونی، انواع سرطان و… به صورت سالانه
- آزمایش مدفوع به منظور تشخیص زود هنگام
- مراجعه به دندانپزشک و آنالیز سلامت دندان ها و لثه به صورت سالانه و یا هر ۲ سال یک بار
- سرطان های گوارشی مثل معده به صورت سالانه
- آزمون ورزش و آنالیز سلامت قلب و عروق هر ۲ سال یک بار و بعد از ۶۰ سالگی به صورت سالانه
گروه سلامت خبرنگاران
منبع: ستاره
